چکیده
این مقاله میکوشد آماری از مکتوبات عالمان و نویسندگان شیعی در زمینه موضوعات ارائه کند و سپس آنها را توصیف و تحلیل نماید. بر این پایه، در این مقاله پانزده اثر در موضوعات معرفی و توصیف شده است و در مقام تحلیل به دو پرسش، پاسخ داده شده است: یکی این که این آثار چگونه دستهبندی میشود و توسط چه جریانهای فکری تألیف شده است. در مقام پاسخ، این کتابها به سه گروه تقسیم شده و بیشترین تألیف توسط کسانی صورت گرفته که در جامعه سنتی شیعه چندان مقبولیت فکری ندارند و پرسش دوم، این که چرا تعداد آثار تألیفی شیعه در زمینه موضوعاتنگاری کمتر از اهل سنت است و نیز چرا از نظر زمانی دیرتر به این امر اقدام کردهاند. در مقام پاسخ، پنج عامل شامل: پالایش احادیث شیعه، قلت نزاعهای درون مذهبی، عدم انضمام احادیث ضعیف به احادیث موضوع، خود سانسوری فرهنگی و کمی عِده و عُده شیعیان گوشزد شده است.